MİLLETVEKİLİ MURAT BAKAN’DAN ‘BALIK ÇİFTLİKLERİ’ SORULARI

Türkiye’de faaliyette olan balık çiftlikleri ile ilgili detayları meclis gündemine getiren TBMM Çevre Komisyonu Üyesi CHP İzmir Milletvekili Murat Bakan, faaliyetteki balık çiftliklerinin sayısını, ‘ÇED olumlu’ raporu almadan faaliyette olan balık çiftlikleri ile yasadaki boşluklardan yararlanarak denetimden kurtuldukları iddia edilen balık çiftliklerine ilişkin iddiaları sorarak; balık çiftliklerinin denetimine ilişkin veriler ile doğa ve ekosisteme verdikleri zararın önlenmesine ilişkin çalışmalara dikkat çekti.

DENETİMSİZLİK İDDİALARI

Balık çiftlikleri; hassas alan tespit raporu, sediment tipi ve yapısı alanın topografik özellikleri, bentik analizler, bölgede kirletici kaynakların genel değerlendirmesi, stok yoğunluğu, çiftlikler arası uzaklık, ağ derinliği, hassas ekosistemlere uzaklık ve doğal ekosisteme uygunluk gibi birçok konuda yapılan değerlendirmelerden sonra ‘ÇED olumlu’ raporu alarak faaliyete geçiyor.

Muğla’nın Bodrum ve Milas ile Aydın’ın Didim ilçesi sınırlarındaki Mandalya Körfezi’ndeki balık çiftliği firmalarının birden çok şirket kurarak üretimlerini belli sınırın altında gösterdikleri ve yasadaki boşluklardan yararlanarak denetimden kurtuldukları iddia ediliyor.

DOĞAYA ZARARI

Bodrum’un Gündoğan, Göltürkbükü, Güvencinlik ile Milas’ın Boğaziçi ve Kıyıkışlacık mahallelerinin açıklarında faaliyet gösteren balık çiftliklerdeki atıkların ters akıntı ve rüzgar etkisiyle sahil, plaj ve turistik koylara ulaştığı için endişe yaratıyor. Ruhsatsız kurulduğu iddia edilen çiftlik balıkçılarının kullandıkları balık yemleri ve dezenfekte ilaçların denizin ekosistemini bozduğu belirtiliyor. Öte yandan bölgedeki mavi bayraklı sahillerin sayısının ise balık çiftliklerinin verdiği kirlilik nedeniyle iyice azaldığı ifade ediliyor.

                                          CHP İZMİR MİLLETVEKİLİ MURAT BAKAN GENSORU VERDİ

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Aşağıdaki sorularımın Anayasa’nın 98 ve TBMM İçtüzüğü’nün 96. Maddeleri gereğince Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat KURUM tarafından yazılı olarak yanıtlanması konusunda gereğini arz ederim.

Saygılarımla,

Murat BAKAN

İzmir Milletvekili

Su ürünleri yetiştiriciliği dünyada en hızlı büyüyen ve gelişen gıda üretim sektörü olup, 2030 yılına kadar avcılık ve yetiştiricilik üretim miktarlarının eşitleneceği öngörülmektedir. Endüstriyel olarak gelişmiş olan ülkelerde 28,3 kg/yıl kişi, Avrupa Birliği’ ne üye olan ülkelerde 24,2 kg/yıl kişi, Dünya ortalaması 16kg/yıl kişi , Türkiye’ de 7-8 kg/yıl kişidir. Ancak tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yetiştiricilik çeşitli genelge ve yönetmeliklere tabi olup, geçmişte Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Temmuz 2015’te yayınlanan Kılavuzunda da belirtildiği üzere ÇED sürecinde dikkat edilecek hususlar açıkça belirtilmiştir.

Hassas alan tespit raporu, sediment tipi ve yapısı alanın topografik özellikleri, bentik analizler, bölgede kirletici kaynakların genel değerlendirmesi, stok yoğunluğu, çiftlikler arası uzaklık, ağ derinliği, hassas ekosistemlere uzaklık ve doğal ekosisteme uygun tür biçimi bulunmalı ve değerlendirmelidir.

Buna karşın, turizm cenneti ülkemizin nadide tatil beldesi Bodrum’un en bakir yerlerinden Mandalya Körfezi’nde Cennet Koy’un yakınındaki çok sayıda balık çiftliğinin neden olduğu kirlilik, çevre sakinlerini ve turistleri tedirgin etmekte, dahası yeni çevre kanununa göre, ‘ÇED olumlu’ raporu almaları gereken balık çiftliği sahiplerinin denetimden geçmeden bu çiftlikleri kurdukları iddia edilmektedir.

Muğla’nın Bodrum ve Milas ile Aydın’ın Didim ilçesi sınırlarındaki Mandalya Körfezi’ndeki balık çiftliği firmalarının birden çok şirket kurarak üretimlerini belli sınırın altında gösterdikleri de iddialar arasındadır.

Bodrum’un Gündoğan, Göltürkbükü, Güvencinlik, Milas’ın Boğaziçi, Kıyıkışlacık mahalleleri açıklarına taşınan çiftliklerden ters akıntı ve rüzgarın etkisiyle gelen atıklar; sahil, plaj ve turistik koylarda tedirginlik yaratmaktadır.

Bodrum ve Mandalya Körfezi’nde geçmişte denizi kirlettikleri için bakanlık tarafından açıklara gönderilen küçük balıkçılar bir araya gelerek büyük sektör haline dönüşmüşlerdir. Bu sebeple Mandalya Körfezi çiftlik balıkçılarınca sürekli kirletilmeye başlamıştır. Bir çoğunun ruhsatının bulunmadığı söylenmektedir. Ruhsatsız kurulan çiftlik balıkçılarının kullandıkları balık yemleri, dezenfekte ilaçlarla beraber denizin ekosistemini bozmaktadır.

Balıklara GDO’lu yemler verilmemelidir. Bu yemler deniz ekosistemine zararlıdır. Zira denizde balıklardan başka canlılar da yaşamaktadır ve bu türler ilaçlardan etkilenerek yok olmaktadır. Bir zamanlar 6 mavi bayraklı olan sahillerin bir kısmı bu bölgede yer alırken şu anda mavi bayraklı kıyılar yok denecek seviyeye inmiştir. Bu bağlamda;

1)            Bodrum ve Mandalya Körfezi’nde balık çiftliklerinin neden oldukları kirliliğe çözüm olarak Bakanlığınızın ne gibi çalışmalar yürütmektedir?

2)            Türkiye’de faaliyette olan toplam kaç balık çiftliği vardır? Bunların tamamı ruhsatlı mıdır?

3)            Ruhsatsız olduğu iddia edilen balık çiftlikleri vardır. Bu iddialar doğru mudur? Ruhsatsız olduğu iddia edilen balık çiftliklerine yönelik bugüne kadar uygulanan denetimler kapsamında ruhsatsız kaç balık çiftliği tespit edilmiştir ve hangi yaptırımlar uygulanmıştır?

4)            ‘ÇED olumlu’ raporu almadan faaliyette olan kaç balık çiftliği vardır? Yasadaki boşluklardan yararlanarak denetimden kurtuldukları iddia edilen balık çiftlikleri faaliyetlerini hangi hukuki gerekçeye dayanarak sürdürmektedir? Bu çiftlikler ve firmalar tespit edilmiş ve haklarında işlem başlatılmış mıdır?

5)            Ekosistemi korumak için Bakanlığınız tarafından denetimler sıklaştırılmak suretiyle hangi caydırıcı yaptırımlar uygulanmıştır ve/veya uygulanacaktır?

• Ekosistemi korumak için Bakanlığınız tarafından denetimler sıklaştırılmak suretiyle hangi caydırıcı yaptırımlar uygulanmıştır ve/veya uygulanacaktır?

BÜLENT ÖZGEN-HABER MERKEZİ