BALIKESİR İL’İNE AİT ULUSAL BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK ENVANTER VE İZLEME PROJESİ

Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’ne bağlı VII. Bölge Müdürlüğü Balikesir Şube Müdürlüğü tarafından yürütülen “Balikesir İli’nin Karasal Biyolojik Çeşitlilik ve İç Su Ekosistemleri Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme” Projesine ait rapor  başta  biyoçeşitliliğinin korunmasına katkıda bulunacaktır.

Projeye ait rapor incelendiğinde; Sarımsaklı plajında Nisan ayında çiçeklenen Mayıs ayında tohuma  geçen ve  tek yıllık (annual) hayat formuna  sahip olan bir çemen türü  keşfedilmiş olduğu görülmektedir. Fabaceae familyasından olan bu toksona Trigonella coerulescens subs.ayvalikensis ve IUCN  e göre tehlike kategorisi VU (zarar görebilir ) olarak belirtilmiştir.

Ayvalık sahilinde ve bölgede en büyük tehdit  yapılaşma olduğundan , hiçbir ön araştırma yapılmadan sulak alanların kenarına yerleşim alanlarının yapılması   ve DSİ’nin dereleri betonlaştırması  sonucu endemik bitkiler yok olmasına sebep olmaktadır.

Raporda ; özellikle Ayvalık sahilinde yayılış gösteren kum zambaklarının ve diğer birçok kumul türün yaşam alanları da ikincil konut ve plaj düzenlemeleri sonucu yok edildiği ,

Ayvalık ilçesi Cunda ve Altınoluk  mevkilerinde, Burhaniye, Gömeç  ve Gönen’de deniz kenarında, kıyıya paralel uzanan  kumullarda kumul bitki topluluklarının plaj düzenlemeleri nedeniyle tehdit altında olduğu,Kum zambağı ve nergis gibi türlerin yaşam alanların olduğu kumul bölgelerde koruma  altınması gerektiği vurgulanmaktadır.

BÖLGENİN FLORİSTİK ÖZELLİĞİNİ  GÖSTEREN  RESİMLİ EL KİTAPÇIĞININ BASILMASI

Ayvalık  Adalarının Tabiat Parkı  olmasını sağlayan, doğal ve kültürel değerleri, bitki örtüsü, denizaltı kaynak değerleri, peyzaj dokusu ,tarihi yapıları v.b. değerler kitaplaştırılarak  daha geniş kitlelere duyurulmalıdır. Parkı ziyaret eden yerli ve yabancı turistler  bölgenin floristik özelliği konusunda aydınlanacaktır.

ORMAN YANGINI KONUSUNDA HALKIN BİLGİLENDİRİLMESİ

Yangının nasıl çıktığı konusunda, kahvelerde,camilerde ve okullarda  “yangın eğitim seferberliği”  başlatılmalı denilmektedir.

SONUÇ OLARAK :

VII. Bölge Müdürlüğü Balikesir Şube Müdürlüğü tarafından yürütülen “Balikesir İli’nin Karasal Biyolojik Çeşitlilik ve İç Su Ekosistemleri Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme” Projesine ait raporun Ayvaliğı ilgilendiren bölümlerinde öncelikle   tereddütlü konular açıklığa kavuşturulmalıdır.

1. Endemik bitki olarak sarımsaklı plaj bölgesinde yeni keşfedilen  “Fabaceae familyasından olan bu toksona Trigonella coerulescens subs.ayvalikensis ve IUCN  e göre tehlike kategorisi VU (zarar görebilir )” sadece yeni keşfedilen cemen türden Raporda resimyoktur. Özel koruma alanı ilan edilmelidir. Veya nasıl  koruma altına alınabilir?
2. Dr.Kerim ALPINAR’IN düzenlemiş olduğu biyoçeşitlilik raporundaki bulgulardan hiç bahsedilmemektedir. Aradan zaman geçmiş olabilir veya bu rapordaki bilgiler güncelliğini koruyor mu? Koruyorsa neden rapora yazılmadı.
3. Ayvalık Sulak alanlarından ve sulak alandaki flamingolardan hiç bahsedilmemiştir.

Bizim için hepsi  ayrı bir değerdir.

4. Türkiye’nin en büyük tabiat parkı Ayvalık’ta olduğu halde , Doğa Koruma ve Milli Parklar şefliği Burhaniye’dedir.Üstelik  Tabiat parkının çoğu denizdeki adalardan oluşmaktadır.Kontrol ne ile nasıl sağlanacaktır? Sözde değil öz de doğayı ve biyoçeşitliliği koruma esas ise  bu tedbir alınmalıdır.

5. Doğa koruma ve milli parklar şefliğinin orman yangınlarına yetişmesi ve  bölgeyi karadan ve denizden kontrolü  ayrı bir sorundur. Burhaniye’den Ayvalığa gelinceye kadar 35 dakika geçiyor ki  ya yangına gerekli  müdahale  Belediye veya diğer kuruluşlar tarafından  kontrolsüz  olarak yapılıyor ya da yangın rüzgarında  etkisiyle kontrolden çıkınca yetişebiliniyor.

6.Raporda orman yangınlarında halkın kahvelerde,okullarda eğiticiler vasıtasıyla eğitilmesinden bahsediliyor.Ayvalık’ta biri faal diğeri gayri faal iki tane yangın kontrol kulesi vardır.Orman işletme şeflik/md.lüğünde personel noksanlığı yangın kulelerinde göreve yansıyabilir.Yaz aylarında Ayvalığın nüfusu 700-800 bine çıkmaktadır.Enazından personel takviyesi yapılmalıdır.

      Halkı bilgilendirmeden önce,personel zafiyeti giderilmesi ile doğa koruma ve milli parklar şefiğinin Ayvalığa  gelmesi    ve insansız yangın gözetleme kulelerinin inşa edilmesi çok yerinde bir hamle olacaktır. Bu proje kapsamında yapılan gözlemler ve incelemeler sonucunda  : 18 taksonomik gruba ait toplam  671   tür tespit edilmiştir .

Tespit edilen taksonomik gruplardan Polychaeta en fazla tür  sayısına (198 tür) sahip olup, bu grubu sırasıyla Mollusca (169 tür), Pisces (76 tür) ve Crustacea (69 tür) izlemektedir (Şekil 9). Kalitatif baskınlık değerlerine göre bölgedeki en baskın grup %29,6’lık değer ile Polychaeta olup, bu grubu sırasıyla Mollusca (%25,2), Pisces (%11,3) ve Crustacea (%10,3) izlemektedir.

TÜRK Hava Kurumun olduğu  bölgeye veya başka bir bölge de İlçe afet  yardım ve müdahale merkezi  kurulduğu taktirde yangının ve doğal afetin vereceği zarar asgari düzeye inmiş olacaktır.Yangının/doğal afetin  hiç olmaması en buyuk arzumuzdur.

7. Küresel Çevre Fonu (GEF) mali desteğiyle ; T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat VarlıklarınıKoruma Genel Müdürlüğü (TVKGM) tarafından Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı TürkiyeTemsilciliği (UNDP Türkiye), T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar GenelMüdürlüğü, T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğüortaklığında yürütülen büyük ölçekli “Türkiye’nin Deniz ve Kıyı Koruma Alanları Sisteminin    Güçlendirilmesi” Projesi  2009-2013 yılları arasında icra edilmiştir.

Bu proje kapsamında yapılan gözlemler ve incelemeler sonucunda  : 18 taksonomik gruba ait toplam671 tür tespit edilmiştir .Tespit edilen taksonomik gruplardan Polychaeta en fazla türsayısına (198 tür) sahip olup, bu grubu sırasıyla Mollusca (169 tür), Pisces (76 tür) ve Crustacea (69tür) izlemektedir (Şekil 9). Kalitatif baskınlık değerlerine göre bölgedeki en baskın grup %29,6’lıkdeğer ile Polychaeta olup, bu grubu sırasıyla Mollusca (%25,2), Pisces (%11,3) ve Crustacea (%10,3)izlemektedir.

Türkiye karasularındaki denizel biyolojik çeşitliliğin korunması, kıyı ve deniz   koruma alanları veri ağının yapılandırılması ve ekolojik hizmet fonksiyonlarının etkin ve sürdürülebilir  ve   yönetimle etkin kılınmasında uzun vadeli çözüm için  her ne kadar ilk adım  olarak görülse de bugüne kadar biyoçeşitlilik çalışmalarda  hiçbir gelişme olmamıştır.

Bern Sözleşmesi, Barselona Sözleşmesi ve IUCN kriterlerine göre koruma statüsüne sahip türlerden

Posidonia oceanica, Cymodocea nodosa, Aplysina aerophoba, Aplysina cavernicola, Axinella cannabina, Axinella polypoides, Spongia (Spongia) offi cinalis Tethya aurantium, Tethya citrina, Balanophyllia europaea Palinurus elephas, Pinna nobilis, Echinaster Echinaster) sepositus, Paracentrotus lividus, Centrostephanus (longispinus, Hippocampus guttulatus ve Pagrus pagrus çalışma alanında kaydedilmiştir.

Ayvalık Adaları Tabiat Parkı Denizel Biyolojik Çeşitlilik Çalışması Final Raporunun biyoçeşitlilik konusunda dikkate  alınmasını arzu etmekteyim.

Söz konusu proje kapsamında; 24.02.2016 tarihinde verdiği dilekçeye istinaden; cevabi yazı olarak,”İzleme Projesi”oluşturulması  ve diğer tedbirlerin alınması için Orman  ve Su İşleri  Bakanlığına   iletildiği bildirilse de  bugüne kadar bir gelişme olmamıştır.

Axinella polypoides, Spongia (Spongia) offi cinalis Tethya aurantium, Tethya citrina, Balanophyllia europaea Palinurus elephas, Pinna nobilis, Echinaster Echinaster) sepositus, Paracentrotus lividus, Centrostephanus (longispinus, Hippocampus guttulatus ve Pagrus pagrus çalışma alanında kaydedilmiştir.

BÜLENT ÖZGEN-HABER   MERKEZİ