Dolusavar makinesi, yalan makinesidir, umut tacirliğidir

Bursa’nın köylerinde; dolu topunun  meyve bahçelerinde, seralarda, ya da açık araç park sahalarında dolu yağması sonrası oluşan hasarın ve üretim kaybının önüne geçmek amacıyla dolunun yağmasını engelleyen bir sistem olarak kullanıldığı  bilgisi bana  geldiği zaman konuyu araştırmaya karar verdim.Ayrıca gelen bilgi de,dolu topunun çalıştığı zaman dolu bulutunu dağıttığını,komşu köylerde/mahallelerde sel meydana gelerek iklim değişikliğine sebep olduğu da belirtilmişti.

Bana gelen video görüntüleri de seyredince de,uzman görüşlerine başvurmayı zorunlu gördüm.Özellikle Bursa’nın bir ilçesinin ziraat odası başkanı’nın “Bölgemiz meyve ağırlıklı bir bölgedir.Doluluyu önleme anlamında çeşitli önlemler var.Dolu filesi var.Bunlar hem zahmetli hem de ekonomik değil demesi uzman görüşüne başvurmanın ne kadar doğru olduğuna karar verdim.

Dolu topu denilen,dolu bulutunu engelleyen 5 yıldır bu  sistemi kullanıyorum.Yetkililere bir türlü anlatamadık.Bakanlıkla ve il md.ile görüştük olmadı.Bir cihaz yaklaşık olarak 200 bin Türk lirası.850 bin dönüm bir alanı koruyor.Dekar başına 200 TL.bir bedeli var.Yıllık olarak da 5-6 bin liraya tekabül ediyor.

İlçemiz 35 bin dönüm meyvecılık yapan bir  ovadır.35 dönümü korumak için yaklaşık 25 cihaz alsanız 5 milyon TL.lık bir maliyeti olur.İlçemiz Tarsis’e ödediği para yıllık ise  10 milyon TL.Ankara’da meterolojik olayları takip eden firmaya yıllık bir bedel ödüyorsunuz.Sizin cihazınızın olduğu bölgeye  dolu bulutunun riski 30 km.daire alanına girdiği anda mesaj atarak sistem aktif hale geliyor “demesi  beni uzman görüşlerine başvurmak için harekete geçirmeye yetti.

 Meteoroloji Mühendisleri Odası Bursa İl Temsilcisi Feryal Biçkici’nin görüşü:

Meteoroloji Mühendisleri Odası Bursa İl Temsilcisi Feryal Biçkici, üreticilerin doludan zarar görmemesi için yaygın bir şekilde kullandığı dolusavar makinelerinin bir aldatmaca ve bilim dışı bir yöntem olduğunu söyledi.

Tarım kadar hava şartlarına bu denli bağımlı olan başka bir üretim alanı belki de yok. Üreticiler de binbir zorlukla yetiştirdikleri ürünlerden en güzel verimi almak için tüm yıl boyunca emek harcıyorlar. Ama bir anda yaşanan sel, dolu, fırtına gibi doğal afetlerle ürünler zarar görebiliyor ve üreticiler maddi manevi kayıp yaşıyorlar. Üreticiler de doğal afetlerin zararlarından en az düzeyde korunmak için çeşitli arayışlara giriyorlar. Bunlar bazen bilim insanlarının önerdiği yöntemler olurken bazen çaresizlikten ve umutsuzluktan bilim dışı yöntemler de olabiliyor.

Meteoroloji Mühendisleri Odası Bursa İl Temsilcisi Feryal Biçkici son zamanlarda çiftçilerin, yaydığı ses dalgalarıyla dolunun yağmur şeklinde yağmasını sağladığına inanarak kullandığı ‘dolusavar makinesi’ ile ilgili çarpıcı açıklamalar yaptı.

“Dolusavar makinesi bir yalan makinesidir” diyen Biçkici, “Bu ürünler ne doluyu önleyebilir ne de yağışı. Bunla para tuzağıdır.

 Rasyonel olmayan, bilim dışı yöntemlerle üreticinin sömürülmemesi, toplumsan kargaşaya yol açılmaması için, ilgili kurumların gerekli önlemleri alması, üreticilerin ise ilgili uzmanlarla görüşmeden bu tür yöntemlere para yatırmaması gerekir” dedi. “Bazı bilim dışı uygulamalar dolu yağışını artırabilir” Son günlerde Kestel’in ve Gürsu’nun bazı köylerinde ‘dolusavar makinesi’ olarak adlandırılan, dolu yağışını önlediği iddia edilen cihazların, bazı çiftçiler tarafından kullanıldığı söylentilerinin kulağına geldiğini ifade eden Biçkici, “Son dönemde ‘dolusavar makinesi’ olarak adlandırılan bu cihazların sıkça kullanıldığı haberleri gelmekte.

 Şunu belirtmeliyim ki hiçbir gelişmiş ülkede kuraklığa ve doluya çare olarak herhangi bir yöntem şu an kullanılmamaktadır. Sadece meteorolojik okuryazarlığın çok düşük olduğu gelişmemiş ülkelerde “dolusavar makinesi”, “bulut tohumlama” gibi yöntemlerin bir çeşit ”umut tacirliği” olarak kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. Dolu önleme çalışmaları karmaşık bir yapıya sahiptir. Bugüne kadar yapılan bilimsel denemelerde yüzde 100 başarı elde edilememiştir.

Bazı uygulamalarda beklenenin tam tersi olarak dolu yağışının arttığı görülmüştür. Biz bilim insanları doludan korumak için ağ kullanılması gerektiğini söylüyoruz” dedi. “Hava olaylarını etkilemek insanların hayalini süslemiş antik bir problemdir” “Yağmur yağdırma ve dolu önleme gibi hava olaylarına müdahale etme işi insanların hayalini hep süslemiş antik bir problemdir” diyen Biçkici, “Bu insanlar, ellerindeki teknoloji ile sel, don ve buzlanmayı önlemek ile birlikte havaalanlarındaki şiddetli hava şartlarını da ortadan kaldırabileceklerini, yağışı arttırabileceklerini ve hatta yağışı istenilen bölgeye yönlendirebileceklerini iddia ederler.

Bu kişiler bu işin gerçek uzmanı olan şahıslar ile hiçbir zaman temas kurmaz, daha çok konunun uzmanı olmayan yönetici, yazar, firma sahipleri ve bürokratları etkilemeye çalışır. Bunda başarılı olanlar da bulut tohumlama, dolu önleme vb. işlemleri, başarıları veya başarısızlıkları, zararları veya yararları yoğun bir şekilde tartışılan bir ortamda, milletin sırtından yüksek meblağlar kazanana kadar devam ettirirler.

Yağış miktarının artırılması, sisin dağıtılması, dolu ve şimşeğin önlenmesi gibi bilimsel çalışmalar uzun süreden beri yapılmaktadır. Hava olaylarının özelliklerinin yapay yollarla değiştirilmesi için yapılan çalışmalar “Hava Modifikasyonu” olarak adlandırılmaktadır.

 Bu çalışmalar bilimsel olarak bulut fiziğinin bir uygulamasıdır. Dolu yağışı ender görülen bir yağış şeklidir. İlkbahar ve yaz mevsiminin ilk aylarında daha çok etkili olur. Oraj ve fırtınalarla beraber görülür. Bir yerde etkili olan dolu yağışının tekrar aynı alanda görülmesi zayıf bir ihtimaldir.” ifadelerini kullandı.

“Çok daha fazla araştırmaya ihtiyaç var”

Dünya Meteoroloji Teşkilatı’nın raporundan örneklerle konuşmasını sürdüren Biçkici, “Bilimsel olarak dolu önleme çalışmalarında karşılaşılan belirsizlikler, Dünya Meteoroloji Teşkilatının (WMO) 1992 yılında yayınlamış olduğu Hava Modifikasyonu Raporu’nda şu cümlelerle ifade edilmekte ve bu görüşler, günümüzde, halen geçerliliğini korumaktadır:

‘Dolu önleme konusunda son yıllarda birçok çalışma yapılmasına ve bu çalışmaların bazılarından başarılı sonuçlar elde edilmiş olmasına rağmen, dolu önlemenin bütün aşamalarıyla ilgili çok daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır (örneğin; tahmin, deneysel tasarım, dolu tanesi çekirdeklerinin ve dolu fırtınalarının yapısının ve dinamiklerinin kaynağının ve gelişiminin çok daha iyi anlaşılması gibi)’. Dünya Meteoroloji Teşkilatı’nın raporunda belirtildiği gibi dolu önleme konusunda yapılan çalışmalar çok kompleks ve karmaşık yapıya sahip. Bu alanda yapılan bilimsel çalışmaların sonuçları uygulamaya geçmek için henüz yeterli değil. Onun için bu uygulamalar faydadan çok zarar veriyor.

” Yapılması gerekenlerden bahseden Biçkici sözlerini şöyle noktaladı: “Doludan korunmak için ağ kullanılması tavsiye edilir. Meteoroloji Genel Müdürlüğünün tahminleri ve uyarıları yakından takip edimelidir. Rasyonel olmayan, bilim dışı yöntemlerle üreticinin sömürülmemesi, toplumsan kargaşaya yol açılmaması için, ilgili kurumların gerekli önlemleri alması, üreticilerin ise ilgili uzmanlarla görüşmeden bu tür yöntemlere para yatırmaması hayırlı olur.”

İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu:

Sözde “dolusavar makinesi” konusunda, “kuraklığa neden oluyor” diye çok şikayet aldığını belirten Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, “Bu yalan makinesi ne doluyu önleyebilir ne de yağışı. Bu anlamsız para tuzağı ile halkı tedirgin etmemek gerek. Rasyonel olmayan ve bilim dışı uygulamalara başta Cumhurbaşkanımız olmak üzere devletin tüm kurumlarının artık bir dur demesi, ülkemiz için çok hayırlı ve bize en yakışan olacaktır” dedi.

“Kral çıplak’ demenin zamanı geldi”

Her nedense 1980 yılından beri ABD ve Türkiye’de bu konuda eğitimler almış, ders verip araştırmalar yapmış biri olarak kimsenin kendisine sistemi kurmadan önce hiçbir şey sormadığına vurgu yapan Kadıoğlu, “Artık halk ile şirketler arasında giderek büyüyen bu toplumsal problem için ‘kral çıplak’ demenin zamanı geldi. Umarım ülkemizde bu konuda aklıselim ve bilim hâkim olur, bundan sonra boşuna masraf yapılmaz ve bu şekilde huzursuzluk yaratılmaz” dedi. Kadıoğlu, şu açıklamaları yaptı:

“Antik bir hayal: Yağmur yağdırma ve dolu önleme gibi hava olaylarına müdahale etme işi aslında insanların hayalini hep süslemiş̧ antik bir problemdir. Örneğin, Orta Asya’daki Türk boylarında yağmur yağdırma, bu konuda özel bir güce sahip olduğuna inanılan ve “yağmurcu” denilen Şamanların “Yada Taşı” denilen özel taşlar ile yaptığı bir işti. Günümüzün “Yağmur bombacıları”na göre herhangi bir anda dünya atmosferi 10 trilyon ton su içermekte ve bunu yer yüzeyine indirmenin tek yolu bulutları tohumlamaktır.

Benzer bir şekilde, meteoroloji bilimi ile yakından ve uzaktan ilgisi olmayan bazı firmalar da, olduğu yerde ses ve/veya gaz çıkaran sözde “Dolu Önleme Topu ya da Dolu Savar Makinesi” ile aslında bir noktada çok nadir görülen dolu yağışını önlediğini iddia eder durur. Rusya, Bulgaristan, Gürcistan gibi ülkelerde bu konuda bilimsel yayın yerine gazete haberleri vardır.

“Hiçbir gelişmiş ülkede kullanılmayan yöntemler”

Sonuç olarak hiçbir gelişmiş̧ ülke kuraklığa ve doluya çare olarak bu yöntemler şu an kullanılmamaktadır. Sadece meteorolojik okuryazarlığın çok düşük olduğu gelişmemiş ülkelerde bu yöntemlerin bir çeşit ”umut tacirliği” olarak kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır.

Asırlardır yağmur yağdırdığını ve/ya havayı kontrol edebildiğini iddia eden kişiler ortaya çıkmış̧. Bunlar ellerindeki teknoloji ile sel, don ve buzlanmayı önlemek ile birlikte havaalanlarındaki şiddetli hava şartlarını da ortadan kaldırabileceklerini, yağışı arttırabileceklerini ve hatta yağışı istenilen bölgeye yönlendirebileceklerini iddia ederler.

Bu kişiler bu işin gerçek uzmanı olan şahıslar ile hiçbir zaman temas kurmaz, daha çok konunun uzmanı olmayan yönetici, yazar, firma sahipleri ve bürokratları etkilemeye çalışır. Bunda başarılı olanlar da bulut tohumlama, dolu önleme vb. işlemleri, başarıları veya başarısızlıkları, zararları veya yararları yoğun bir şekilde tartışılan bir ortamda, milletin sırtından yüksek meblağlar kazanana kadar devam ettirirler.

Bulut tohumlamadaki 3 problem!

Bulut Tohumlama: Yağışı artırmak ya da azaltmak için yapılacak olan bilimsel amaçlı bir “Bulut tohumlama deneyi” için öncelikle uygun atmosferik ve topografik şartların mevcut olması gerekir. Yağmur yağdırmak için yapılan bulut tohumlama işlemlerinde birinci problem tohumlanacak bulutun bulunmasıdır (tohumlama bulut oluşturmaz!).

Bulut tohumlama işlemindeki ikinci problem, yoğuşma çekirdeği olarak hizmet edecek olan kimyasal maddelerin bulut içindeki en uygun yere zamanında ulaştırılmasıdır. Havadan tohumlamada uçaklar ile çekirdekler, bulutun tepesinden, bulutun içine girilerek veya tabanından bulutun içine bırakılabilir. Uçak ile tohumlamalar, çoğu kez başarısızdır. Yerden tohumlamada, Rusların yaygın olarak kullandığı havan topları ve roketler ile beraber Kızılderililerin etrafında yağmur dansı ettikleri renkli dumanlar çıkartan ateşe bezer bir işlevi olan yer jeneratörleri kullanılır.

Son ve üçüncü̈ problem olarak iyi bir sonuç̧ almak için, bulut yeterince soğuk da olmalıdır. Yani önce yağışı artırılacak havada bir “soğuk bulut” bulunmalıdır. Yaz aylarında ki güzel hava kümülüslerinin tohumlanması ise, kırkikindi yağışlarının da azalmasına yol açabilir. (ABD’nin Missouri ve Arkansas eyaletlerinde yapılan “Whitetop Cloud Seeding Experiment” deneyi böyle sonuçlanmıştır.)

Sonuçlarını hesap etmek zor!

Ayrıca bulut tohumlama işleminin sonuçlarını değerlendirmek zordur. Her zaman “Eğer bulut tohumlanmasaydı, ne kadar yağacaktı?” sorusu akıllara gelir. Bazen de aşırı yağışlar sonucu oluşan seller ya da yağış azlığı ile oluşan kuraklıktan hep bu hava modifikasyonu işlemleri sorumlu tutulur. Toplumsal huzursuzluk ve getirdiği yasal yük nedeniyle ABD’nin 48 eyaletinde bu tür uygulamalar yasaklanmıştır. 3 eyalet dışındaki eyaletlerde bu tür çalışmalar sadece bilimsel deneyler şeklinde yapılabilmektedir.

 İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisi ve CNN Türk Meteoroloji Danışmanı Prof:Dr.Orhan ŞEN:

Bu tür girişimler devamlı başarız olmuştur. Dünya’da örneği olmayan bir uygulamadır.Paralarını boşuna harcarlar.Dolu topunun dolu bulutu dağıtacağı görüşüne katılmıyorum.Bilimsel olmayan bir uygulamadır.

Bursa Ziraat Mühendisleri Oda Başkanı Dr.Fevzi ÇAKMAK:

Çiftçiler ; Onayı ve izin belgesi olmayan hiçbir cihazı kullanmasınlar.Bilimsel olamayan bir uygulamanın geçerliliği yoktur.Teknik anlamda Meteroloji Mühendisleri Oda temsilcisi de gerekli açıklamayı yaptığına göre,çiftçiler bilimsel ve de yasal olmayan bir uygulamaya girişmesinler.Bilimsel bir uygulama olsaydı,cihazın patentini alırlardı.

Sonuç olarak ;

Dolu topu hakkında uzmanlardan bilimsel ve de yasal olmadığına dair görüş aldıktan sonra cihazı üreten firmayı telefon ile aradım.Kendileri  cihaz için gerekli izini  alamadıklarını sadece iki tane ürettiklerini ,bu işle uğraşan ortağının coronadan vefat ettiğini söylese de de sanırım söylediğine kendisinin de inanmadığını hissettim. Her zaman için bilimsel ve de yasal olmayan uygulamaya girişmeyelim.Dolu topunun sadece Bursa bölgesinde değil,Manisa ,Çanakkale gibi birçok ilde olduğunu değerlendiriyorum.

Yetkilileri konuyla ilgili olarak,zaten ekonomik sıkıntı içinde olan  çiftçileri bilgilendirmeye davet ediyorum.

Kaynak : https://www.sayfa16.com/ozel-haber/dolusavar-makinesi-yalan-makinesidir-umut-tacirligidir-h62795.html-Cüneyt ALKIŞ

https://www.gidahatti.com/haber/11545234/dolusavar-makinesi-bir-aldatmaca-mi-mikdat-kadioglu

HABER: BÜLENT ÖZGEN